ساقی کوثر

ساقی کوثر، از القاب علی بن ابی‌طالب(ع)، به معنای کسی که از حوض کوثر دیگران را سیراب می‌کند.

ساقی کوثر، ترکیبی از ساقی و کوثر است. ساقی به معنای آب‌دهنده یا کسی است که به دیگری شراب یا آب دهد. در گذشته ساقی به کسی می‌گفتند که آب را در پیاله می‌ریخت و به دیگری می‌داد. کوثر نیز به معنای خیر کثیر است.

برخی از مفسران واژه کوثر در نخستین آیه سوره کوثر را همان حوض پیامبر(ص) می‌دانند که آب آن از شیر سفیدتر و از عسل گواراتر است. بنابر روایات شیعه و اهل سنت، امام علی(ع) ساقی این حوض است.

در اشعار نیز از حضرت علی(ع) به‌عنوان ساقی کوثر یاد شده است.

مردی ، ز کَنندۀ در خیبر پرس اسرار کرم ز خواجه قنبر پرس
گر طالب فیض حق به صدقی حافظ سرچشمه آن ز ساقی کوثر پرس

پانویس

  1. نگاه کنید به خرمشاهی، دانشنامه قرآن و قرآن‌پژوهی، ۱۳۷۷ش، ج۲، ص۱۲۶۹.
  2. سیوطی، الدر المنثور، ذیل کوثر، آیه۱.
  3. نگاه کنید به خوارزمی، المناقب، ۱۴۱۴ق، ج۱، ص۲۹۴؛ طبری، ذخائر العقبی، ۱۳۵۶ق، ج۱، ص۸۶.
  4. نگاه کنید به ابن یمین، دیوان اشعار ابن یمین، ص۳۹-۴۰؛ حافظ شیرازی، دیوان، ص۷۴۳؛ مولوی، کلیات شمس تبریزی، غزل ۳۲۱۳، ص۱۱۸۹؛ عطار نیشابوری، منطق الطیر، ص۲۶.
  5. حافظ شیرازی، دیوان، ص۷۴۳.

منابع

  • ابن یمین فریومدی، دیوان اشعار، تصحیح حسینعلی باستانی راد، بی‌جا، انتشارات کتابخانه سنائی، ۱۳۴۴ش.
  • خرمشاهی، بهاءالدین، دانشنامه قرآن و قرآن‌پژوهی، دوستان - ناهید، تهران، ۱۳۷۷ش.
  • خوارزمی، موفق بن احمد، المناقب، چاپ مالک محمودی، قم، ۱۴۱۴ق.
  • دیوان خواجه شمس‌الدین محمد حافظ شیرازی، باهتمام سید محمدرضا جلالی نائینی و نذیر احمد، تهران، امیرکبیر، ۱۳۶۱ش.
  • سیوطی، عبدالرحمان بن ابی‌بکر، الدر المنثور فی التفسیر بالمأثور، چاپ نجدت نجیب، بیروت ۱۴۲۱ق/۲۰۰۱م.
  • طبری، احمد بن عبدالله، ذخائرالعقبی فی مناقب ذوی القربی، قاهره ۱۳۵۶، چاپ افست بیروت (بی‌تا.)
  • عطار نیشابوری، فریدالدین محمد، منطق الطیر (مقامات الطیور)، به اهتمام سید صادق گوهرین، تهران، بنگاه ترجمه و نشر کتاب، ۱۳۵۶ش.
  • عمید، حسن، فرهنگ لغت عمید، سرپرست تألیف و ویرایش: فرهاد قربان‌زاده، ناشر: اَشجَع، چاپ نخست، ۱۳۸۹ش.